Een zwangerschapstest. Vroeg of laat doen we hem allemaal een keer. Of omdat we niet kunnen wachten tot we het streepje kunnen zien, omdat we hopen dat die ene one night stand zonder condoom niet tot een mini wezentje heeft geleid of omdat we er simpelweg nog niet aan toe zijn. Het doen van een zwangerschapstest is eigenlijk altijd spannend en daarom is het belangrijk om te weten hoe en wanneer je een test kan doen.

Als je wil weten of je zwanger bent kun je een zwangerschapstest doen en binnen een paar minuten te weten komen of een mini wezentje in je groeit. Een zwangerschapstest gaat in jouw urine op zoek naar het hCG hormoon. Dit is het hormoon dat je lichaam al vrij vroeg in de zwangerschap aanmaakt. Indien de test voldoende hCG hormoon meet, test je positief en ben je op dat moment dus zwanger. Een positieve zwangerschapstest meet dus het hCG hormoon en kan niet consulteren of dit hormoon voldoende hoog is vanwege een levende of niet meer levende bevruchte eicel. In de meeste gevallen, geeft een positieve zwangerschapstest gelukkig aan dat er een klein wondertje onderweg is! Omdat je lichaam al direct na het innestelen van de bevruchte eicel start met het maken van dit hormoon zou je al vrij snel kunnen testen. 

Er zijn allerlei verschillende soorten en merken zwangerschapstesten. In de basis werken al deze testen hetzelfde. Ze gaan zoals gezegd op zoek naar de hoeveelheid hCG in je urine en bepalen aan de hand daarvan hun testuitslag: positief of negatief. De verschillen zitten vaak in de manier waarop je de zwangerschapstest gebruikt, hoe je de uitslag af kan lezen of vanaf wanneer je de test kan gaan gebruiken. 

Testen kun je vanaf de dag van je gemiste menstruatie. Deze dag valt voor veel vrouwen samen met de dag waarop zij hun menstruatie verwachten. Veel vrouwen met een kinderwens testen de ochtend waarop zij hun menstruatie verwachten. De ochtend is een goed moment om een zwangerschapstest te doen vanwege de hoge concentratie stoffen die je bij je eerste plas van de dag uitplast. Als je een onregelmatige cyclus hebt en de dag van jouw menstruatie wisselt, is het bepalen van je te verwachten menstruatie natuurlijk wat lastig. Het kan daarom zo zijn dat je meerdere dagen achter elkaar zwangerschapstesten doet. Het advies bij een onregelmatige cyclus is overigens om te testen op het aantal dagen van je langste menstruatiecyclus plus een. 

Voor wie echt niet kan wachten. Je kunt met een vroege zwangerschapstest al vijf dagen vóór je verwachte menstruatie testen. Voor de ongeduldige vrouwen onder ons met een regelmatige cyclus lijkt dit natuurlijk ideaal. Toch zitten er ook een aantal nadelen aan vroeg testen. 

Vroege zwangerschapstest

Vroege zwangerschapstesten kun je gebruiken op dag vijf vóór je menstruatie. Het is natuurlijk fijn om zo snel (de testuitslag heb je binnen 5 minuten) te weten of je wel of niet zwanger bent en hoewel deze test goed betrouwbaar is, kan het zo zijn dat je positief test met een vroege zwangerschapstest en enkele dagen later alsnog een negatieve test in handen hebt. Hoe dat zit? Zwanger worden en zwanger blijven zijn twee ingewikkelde processen. In een vroege zwangerschap kan er nog van alles mis gaan met het vruchtje. Als je je bedenkt dat ca. 40% van de bevruchte eicellen niet goed kan innestelen en dus leidt tot het beëindigen van een zwangerschap, kun je je mogelijk voorstellen dat een positieve vroege zwangerschapstest ook erg verdrietig kan aflopen. Zo’n vroege miskraam komt eigenlijk veel vaker voor dan we denken te weten. Dit komt omdat we vaak niet weten dat we zwanger zijn (geweest) en dus herkennen we zo’n vroege miskraam meestal niet als miskraam maar denken we simpelweg ongesteld te zijn geworden. 

Gelukkig is er altijd een groter percentage eicelletjes dat weet in te nestelen en kan leiden tot een succesvolle zwangerschap en dus is het zeker niet zo dat een vroege zwangerschapstest waardeloos is maar deze informatie bij het doen van een vroege zwangerschapstest is wat ons betreft vrij belangrijk. 

Een vroege zwangerschapstest is overigens altijd wat duurder dan de gewone(re) testen die je op de dag van je te verwachte menstruatie doet. Vaak kun je bij drogisterijen of online meerdere testen met een (kleine) korting kopen. 

Midstream test

Veel vrouwen testen met een midstream test. De midstream test is vaak de test die je op social media of op televisie voorbij ziet komen. Het fijne aan deze test is dat je hem zonder dat je handen onder de urine komen kan gebruiken en het daardoor ook wat hygiënisch(er) overkomt als je testuitslag showt aan de rest van de wereld. De midstream test kun je bij iedere drogist kopen maar is ook goed online te bestellen. Ook hier geldt: het kopen van meerdere testen is vaak goedkoper. 

De testen zijn dus heel makkelijk in gebruik. Lees altijd de bijsluiter en volg de instructies die hier genoemd worden. Een zwangerschapstest is altijd positief, negatief of ongeldig. Je kan de test dus wel verkeerd uitvoeren maar je kunt geen incorrecte testuitslag aflezen. Je bent zwanger of je bent het niet. Je kunt niet een beetje zwanger zijn dus een streepje (ook als je vier keer moet kijken) betekent dat je zwanger bent. 

De testuitslag van een midstream test verschijnt binnen een paar minuten en is zoals gezegd betrouwbaar. Helaas kan het altijd zo zijn dat na het verschijnen van een positieve testuitslag er geen sprake is van een succesvolle zwangerschap. Dit komt omdat een zwangerschapstest de hoeveelheid hCG meet en het soms langere tijd duurt voordat dit hormoon afneemt bij een miskraam of een missed abortion. 

Zwangerschapstest met strip

Niet de meest hygiënische manier van een zwangerschapstest doen maar wel de goedkoopste. De zwangerschapstest met strip koop je heel voordelig en vaak in grotere aantallen. De test werkt eigenlijk exact hetzelfde als andere testen maar beschikt niet over schermpjes of achter plastic verscholen testuitslagen. Aangezien het in de meeste gevallen niet na één keer raak is, kan het gebruik maken van dit type test een hoop geld schelen. En als je twijfelt of de testuitslag wel correct is, doe je net zo makkelijk een extra test. Nadeel is dus dat je de test niet in je urine kan houden maar moet opvangen in een bakje. Sommige vrouwen vinden dit gedoe. Ook kun je de testuitslag soms net wat minder makkelijk aflezen maar dit zegt niks over de betrouwbaarheid van de test. 

Digitale zwangerschapstest

Op een digitale zwangerschapstest is de testuitslag het meest duidelijk en kun je er echt niet om heen. Op het schermpje wordt aangegeven middels tekst of je wel of niet zwanger bent. Er zijn ook digitale zwangerschapstesten die aangeven hoeveel weken je in verwachting bent. Het aantal weken biedt echter geen garantie. De hoeveelheden hCG wisselen namelijk nogal per vrouw per zwangerschap. De verloskundige zal in principe het aantal weken vanaf je laatste menstruatie rekenen en pas met de termijn echo heb je enige zekerheid over de uitgerekende datum. 

Waar je nog meer op moet letten bij het doen van een zwangerschapstest

• Lees de gebruiksaanwijzing aandachtig. Het laatste wat je wil is na die minuten wachten de gebruiksaanwijzing moeten ontcijferen. Lees deze dus aandachtig voordat je test zodat je de testuitslag direct goed kan aflezen en niet onnodig testen weggooit doordat je ze verkeerd hebt gebruikt. 
• Wanneer een test over de datum is, dan gooi je deze weg. Over de datum betekent bij een zwangerschapstest echt over de datum. De test is niet meer betrouwbaar dus ook niet meer te gebruiken. 
• Een zwangerschapstest kan je niet oneindig aflezen. Volg daarin ook de gebruiksaanwijzing. Wil je de zwangerschapstest bewaren voor later? Na een half uur is de testuitslag niet meer af te lezen en bewaren is natuurlijk ook niet heel hygiënisch dus een foto maken van je positieve uitslag is een beter idee!
• Testen twee maanden na een bevalling of na een afgebroken zwangerschap heeft geen zin. Je zal namelijk in de meeste gevallen nog positief testen omdat de hCG waarde nog onvoldoende is verdwenen. Een positieve uitslag is dan niet zo betrouwbaar en vaak onterecht. 
• Ga niet overmatig drinken voordat je een zwangerschapstest doet. Alcohol is natuurlijk sowieso niet zo’n goed idee maar ook geen water, thee of frisdrank. Doordat je urine verdunt is de hoeveelheid hCG minder goed af te lezen door je test. Ochtendurine is altijd de beste urine om mee te testen. 

Heb je een positieve testuitslag? Gefeliciteerd! Je kunt contact opnemen met de verloskundige om je eerste echo’s in te gaan plannen. Ook kun je de huisarts informeren dat je in verwachting bent. 

Een negatieve uitslag is soms even balen maar vaak ook erg verdrietig. Zwanger worden en/of blijven is vaak een grote wens waar we helaas geen controle over hebben. Doorzetten is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Wanneer zwanger worden niet lukt, kun je altijd contact opnemen met je huisarts. Hij of zij kijkt dan verder met jullie naar eventuele mogelijkheden.